soleo

sŏlĕo, ĭtus, 2 ( pres. solinunt, for solent, acc. to Fest. s. v. nequinunt, p. 162 Müll.; perf. solui, Cato and Enn. acc. to Varr. L.L. 9, § 107: soluerint, Cael. ap. Non. 509, 2: soluerat, Sall. Fragm. ap. Prisc. p. 872 P.; or H. 2, 55 Dietsch; no fut., v. Neue, Formenl. 2, 591; 609), v. n. [cf. suesco].

I.

In gen., to use, be wont, be accustomed (cf. assuesco).

(α).

With inf. (so most freq.); act.:

qui mentiri solet, pejerare consuevit,

Cic. Rosc. Com. 16, 46:

ruri crebro esse soleo,

Ter. Hec. 2, 1, 18:

nihil ego in occulto agere soleo,

Plaut. Trin. 3, 2, 86:

hi (servi) solent esse eris utibiles,

id. Most. 4, 1, 2; id. Capt. 3, 1, 23: nam vi depugnare sues stolidi soliti sunt, Enn. ap. Fest. p. 317 Müll. (Ann. v. 109 Vahl.): quaerunt in scirpo, soliti quod dicere, nodum, Enn. ap. Fest. p. 330 Müll. (Sat. v. 46 Vahl.):

qui (paterā) Pterela potitare rex solitus est,

Plaut. Am. 1, 1, 105; 1, 1, 263:

quā (consuetudine) solitus sum uti,

Cic. de Or. 1, 30, 135:

soliti prandere,

Hor. S. 2, 3, 245:

(cum Thucydides), id quod optimo cuique Athenis accidere solitum est, in exsilium pulsus esset,

Cic. de Or. 2, 13, 56 et saep.;

often solitus eram = solebam,

Sall. C. 50, 1; id. J. 4, 7; Liv. 38, 1, 7 al.—

(β).

With inf. pass.:

majore operā ibi serviles nuptiae, quam liberales etiam, curari solent,

Plaut. Cas. prol. 74:

verum illud verbum est, vulgo quod dici solet,

Ter. And. 2, 5, 15; cf. id. Heaut. 3, 2, 9:

unde videri Danaum solitae naves,

Verg. A. 2, 462:

ad haec illa dici solent,

Cic. Rep. 3, 16, 26:

permirum mihi videri solet,

id. ib. 5, 5, 7:

si (domus) alio domino solita est frequentari,

id. Off. 1, 39, 139:

quod spernerentur ab iis a quibus essent coli soliti,

id. Sen. 3, 7:

ut solet fieri,

Curt. 3, 8, 20; 4, 3, 7:

ut fieri solet,

Lact. 1, 15, 2 et saep.—

(γ).

Without inf.:

cave tu idem faxis, alii quod servi solent,

Plaut. As. 2, 1, 8:

me dico ire, quo saturi solent,

id. Curc. 2, 3, 83:

artior, quam solebat, somnus complexus est,

Cic. Rep. 6, 10, 10: Pl. Nugas garris. Cu. Soleo, Plaut. Curc. 5, 2, 6:

ita ego soleo,

id. Men. 1, 2, 31:

sic soleo,

Ter. Ad. 5, 7, 25; cf. id. Eun. 2, 2, 48:

eodem pacto ut comici servi solent, Coniciam in collum pallium,

Plaut. Capt. 4, 1, 11:

credo jam, ut solet, Jurgabit,

Ter. Ad. 1, 1, 54:

agedum, ut soles,

id. Phorm. 5, 3, 1; cf.:

ut solitus es,

Plaut. Trin. 3, 2, 25:

cum audissem Antiochum, ut solebam,

Cic. Fin. 5, 1, 1:

quod plerumque in atroci negotio solet,

Sall. C. 29, 2:

quod prava ambitio solet,

id. J. 96, 3:

ut solebat,

Amm. 16, 11, 15:

cum quaedam in collibus, ut solet, controversia pastorum esset orta,

Cic. Clu. 59, 161; Sall. J. 15, 5; 25, 3; Curt. 4, 1, 24.—So often with Plautus in the part. pres.: Di. Mala femina es. As. Solens sum:

ea est disciplina,

that's my way, Plaut. Truc. 1, 2, 29; cf. id. Am. 1, 1, 43:

lubens fecero et solens,

id. Cas. 5, 1, 14:

ego abscessi solens Paulum ab illis,

id. Ep. 2, 2, 53.—

II.

In partic., to have intercourse with, in mal. part. (rare): viris cum suis praedicant nos solere;

Suas pellices esse aiunt,

Plaut. Cist. 1, 1, 38; Cat. 113, 1.—Hence, sŏlĭtus, a, um, P. a., in a passive sense (which one is used to, or which usually happens), wonted, accustomed, usual, habitual, ordinary (freq. since the Aug. per.; not in Cic. or Cæs.; cf. consuetus); absol.:

solito membra levare toro,

Tib. 1, 1, 44:

ad solitum rusticus ibit opus,

Ov. F. 4, 168:

cunctantibus solita insolitaque alimenta deerant,

Tac. H. 4, 60:

chori,

Prop. 1, 20, 46:

locus,

Ov. M. 4, 83:

torus,

Tib. 1, 1, 44:

ars,

id. 1, 9, 66:

artes,

Ov. M. 11, 242:

virtus,

Verg. A. 11, 415:

mos,

Ov. H. 21, 127; id. P. 3, 1, 165:

honores,

Tac. A. 3, 5:

inertia Germanorum,

id. G. 45:

exercitationes,

Suet. Tib. 13 et saep.—With dat.:

armamenta Liburnicis solita,

Tac. H. 5, 23; cf. in the foll. —Hence, subst.: sŏlĭtum, i, n., the customary, what is usual: hostibus gratiam habendam, [p. 1719] quod solitum quicquam liberae civitatis fieret (opp. res desueta), a usual thing in a free state, Liv. 3, 38, 9:

proinde tona eloquio, solitum tibi!

according to your custom, Verg. A. 11, 383:

ultra solitum,

Tac. A. 4, 64, 1.—In plur.:

parentum neces aliaque solita regibus ausi,

Tac. H. 5, 8 fin.; cf.: praeter solita vitiosis magistratibus, Sall. Fragm. ap. Non. 314, 23:

si quando aliquid ex solito variaret,

Vell. 2, 41, 3:

nescio quā praeter solitum dulcedine laeti,

Verg. G. 1, 412; so,

praeter solitum,

Hor. C. 1, 6, 20:

supra solitum,

Sen. Ben. 6, 36, 1; and esp. freq. with a comparative in the abl. comp. solito:

solito formosior Aesone natus,

more than usually handsome, Ov. M. 7, 84; so,

solito uberior,

id. ib. 9, 105:

blandior,

id. A. A. 2, 411:

exactior,

Suet. Tib. 18:

frequentiores,

id. ib. 37:

velocius,

Ov. M. 14, 388:

citius,

id. F. 5, 547:

plus,

id. H. 15, 47; Liv. 24, 9:

magis,

id. 25, 7.